Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2020

ΚΟΙΤΑ Η ΛΕΞΗ ΜΟΝΟ ΒΓΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΞΗ (Για την εμπειρία της Έμπνευσης και την εκστατική γλώσσα του σώματος)

«Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ», γράφει ο Κώστας Παπαγεωργίου, «συνδιαλέγεται μονίμως με το σώμα της· συχνά μιλάει για λογαριασμό του και στους κόλπους του καταφεύγει όταν αισθάνεται απειλούμενη από τον έξω κόσμο ή από τη μονίμως ελλοχεύουσα μέσα της αίσθηση της φθοράς, ενίοτε και του θανάτου.
Και νομίζω ότι δεν θα ήταν λάθος αν διατύπωνε κανείς την άποψη ότι η ποίησή της αποτελεί το απόσταγμα της καταγραφής των σημαντικότερων φάσεων ενός επώδυνου, λυτρωτικού, ωστόσο, οδοιπορικού, κατά τη διάρκεια του οποίου το ποιητικό υποκείμενο εναποθέτει, με άκρα εμπιστοσύνη, στις ακτές του σώματός του τα τιμαλφή της ψυχής του, καθώς και όλα όσα αισθάνεται ή αντιλαμβάνεται ικανά να περιβληθούν την ισχύ της Ποίησης…»
Απόσπασμα από ένα σχόλιο του Κώστα Παπαγεωργίου για την ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στο Ανοικτό Βιβλίο της Εφημερίδας των Συντακτών 25/01/2020, που βρίσκει την επαλήθευσή του στο ποίημα: Το ΣΩΜΑ είναι η ΝΙΚΗ και η ΗΤΤΑ των ΟΝΕΙΡΩΝ από τη συλλογή ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ, ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΘΗΛΑΣΤΙΚΟ 1974 (όλο το ποίημα αμέσως παρακάτω)

Για την ΕΚΣΤΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ και την ΕΜΠΕΙΡΙΑ της ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ από αυτό, γράφει η ποιήτρια σε πολλά  ποιήματά της.  Ενδεικτικά ανθολογούνται εδώ τρία ποιήματα από τη συλλογή Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ 1978.

ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ με στίχους από το ποίημα ΕΦΗΒΕΙΑ 1 στη συλλογή ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΑΕΡΑΣ 1990: 
«Τι μου λείπει και κλαίω;
Βρέχει και θα ’μαι πάντα μόνη, ανέραστη νυφίτσα μες στο κρύο», ερέθισμα για το σχόλιο του Παντελή Μπουκάλα:
«Από συλλογή σε συλλογή πύκνωνε η έκφραση της ποιήτριας και κατακτούσε εκείνη τη διαύγεια με την οποία όλο και περισσότερο εμπιστευόταν τη ζωή σαν θαύμα και τον άνθρωπο σαν επινόηση της ίδιας του της ζωής:
«Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς θα εφεύρει η ζωή ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας», έγραφε στο ποίημα που έδωσε τον τίτλο στη συλλογή ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ 2005.

Γενικότερα, ο πόλεμος της ποιήτριας με τη μελαγχολία και τη λύπη, ήταν το κύριο μέτωπο ενός πολέμου του σώματος: το ΣΩΜΑ, που έγινε η αρχή ενός ταξιδιού με αφετηρία τη συλλογή ΛΥΚΟΙ και ΣΥΝΝΕΦΑ 1963 και τέρμα την ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ 2011. 

Το Σώμα, που τελικά, προτείνεται σαν κλειδί για να κατακτηθεί η θνητή αθανασία, μάλλον η μοναδική ανθρωπίνως νοητή: «Ο Παράδεισος κερδίζεται με το Σώμα κι είναι κι αυτός θνητός» (στο ποίημα Τα πόδια μου της συλλογής Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ)

Κατακλείδα  Οι ΑΚΡΟΤΗΤΕΣ του ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΕΝΑΝΤΙΟΣ ΕΡΩΤΑΣ 1982 και η ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ από τη συλλογή ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ 2005. Εμβόλιμες σημειώσεις για τις κύριες πηγές της έμπνευσής της συμπληρώνουν αυτή την ανάρτηση  )




ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ ΟΤΑΝ ΑΣΥΣΤΟΛΟ ΣΑΝ ΤΟ ΝΕΡΟ…
σηκώνεται από τον ύπνο
με κοιμισμέν’ ακόμη τις βούλες
τις ουλές, τα τόσα τα σημάδια
τους σκούρους ελαιώνες του
ερωτευμένους
δροσερούς μέσα στη χούφτα.

Το σώμα είναι η Ήττα των Ονείρων
σαν κείται μακρύ και αδειανό
-να φωνάξεις μέσα ακούς την ηχώ-
με τις αναιμικές τριχίτσες του
ανέραστο απ’ το χρόνο
βογκάει, πλήγεται
μισεί την κίνησή του
ξεθωριάζει σταθερά
το αρχικό του μαύρο
ξυπνώντας ζεύεται τη τσάντα
από δαύτη κρέμεται μαρτυρικά
ώρες μέσα στη σκόνη.

Το σώμα είναι η Νίκη των Ονείρων
όταν βάζει το ένα πόδι μπρος στο άλλο
και κερδίζει τον συγκεκριμένο χώρο.
Ένα τόπο
Με τράνταγμα βαρύ.
Θάνατο.
Όταν το σώμα κερδίζει το τον τόπο του
με θάνατο στην πλατεία
σα λύκος με ρύγχος καυτό
ουρλιάζει το «θέλω»
«δεν αντέχω»
«φοβερίζω – ανατρέπω»
«πεινάει το μωρό μου»

Το σώμα γεννάει το δίκιο του
και το υπερασπίζεται.
Το σώμα φτιάχνει το λουλούδι
φτύνει το κουκούτσι –θάνατο
κατρακυλάει πετάει
ακίνητο στροβιλίζεται γύρω απ’ την καταβόθρα
-κίνηση του κόσμου-
στ’ όνειρο το σώμα θριαμβεύει
ή βρίσκεται γυμνό στους δρόμους
κι υποφέρει
χάνει τα δόντια του
τρέμει από έρωτα
σκάει η γη του σαν καρπούζι
και τελειώνει.
 [ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΙΝΑΙ Η ΝΙΚΗ ΚΑΙ Η ΗΤΤΑ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ, ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΘΗΛΑΣΤΙΚΟ 1974]

ΚΙ ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ: Η ΦΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΡΑΓΕ Ο ΑΡΩΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ή Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Ο έρωτας αλλά και η φύση αποτελούν, κατά την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, τις δυο αστείρευτες τροφοδότρες πηγές της ποίησής της, απεικονίζοντας, συμβολίζοντας και ενσαρκώνοντας το μέγα μυστήριο της ζωής. Ιδιαίτερα η φύση που, μέσα στη διαρκή, τελετουργική και μυστηριακή, μέσα στους κόλπους της, εναλλαγή των πτυχών της αιωνιότητας, διδάσκει και δείχνει, σιωπηλά, την καταγωγή και την προέλευση του ανθρώπου. Η φύση

«μας μαθαίνει να ζούμε, να βλασταίνουμε, να πληθαίνουμε, να λάμπουμε και να στεγνώνουμε τα δάκρυά μας όπως στεγνώνει η βροχή πάνω στα φύλλα, χωρίς να ξέρουμε αν θα μάθουμε ποτέ. Χώνεσαι μέσα στη φύση και ξεχνάς όλα τα αναπάντητα ερωτήματα. Κι όταν σε πιάνει η αγωνία πάλι η φύση σε παρηγορεί, γιατί οι ρίζες και οι καρποί θα ζήσουν από σένα πιο πολύ», λέει κάπου – κι αλλού:
«Και τότε, περιτριγυρισμένο απ’ το άγνωστο στο χωράφι της ψυχής σου, βλασταίνει, φυτρώνει το ποίημα κι ίσως ενηλικιωθεί. Κι αναρωτιέμαι: η φύση είναι άραγε ο αρωγός της Ποίησης ή η Ποίηση της φύσης»;

Αν όμως η φύση είναι αέναος τροφός της ποίησης· αν η τελετουργική επανάληψη των διαφορετικών εκδοχών-εποχών της συνέχει το αδιάσπαστο κι ενιαίο πρόσωπό της, με τον έρωτα τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά· η φύση δρα και λειτουργεί και ερήμην του ανθρώπου, ενώ ο έρωτας τον προϋποθέτει ως πρώτη ύλη του θάματος της ζωής: ως προϋπόθεση και ως αναλώσιμο υλικό του.
[απόσπασμα από την κριτική Κώστα Παπαγεωργίου για την ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στο Ανοικτό Βιβλίο της Εφημερίδας των Συντακτών 25/01/2020]

ΠΟΙΗΣΗ, Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ (κι ο αφαλός ένα σιωπηλό πνευστό, όργανο θείο για να μαντεύεις τα πράγματα στο ρίγος): 
Απαντώ στη φωνή σου
στους ανάλαφρους τόνους της ηλικίας σου:
Το ποίημα δεν είναι αυτό που είπαμε
ούτε τα λίγα ακόμα που θα ζήσω.
Δεν είναι αυτά που ’δειξες αμίλητος
σαν να μην ήτανε δικά σου
ούτε η η δική μου ένδεια μπρος στους κήπους.
Κοίτα
η λέξη μόνο βγαίνει
από τη λέξη
και η ιδιοσυγκρασία της
αναβλύζει ολόκληρη
σαν φύση.
Αποτυγχάνω στην ποίηση
όταν συγκεντρώνομαι
στην αιώνια έκφραση
του πρόσκαιρου
και πληγωμένη
φτιάχνω τα προπλάσματα
της ανημποριάς μου
Όμως όταν συλλαμβάνω
το μέλλον με χόρτα
με νεύματα, νέφη και στάχτες
όπως παλιά  οι ζωώδεις φύσεις
των ποιητών
τότε τ’ ανάποδα άσπρα μάτια μου
ανθίζουν σαν βολβοί
και γίνονται χρησμοί
οι ελαφροί σου κυνισμοί
της νύχτας
………………………….
Ολόκληρη η κοιλιά
μεταμορφώνεται σε κάτι βαθύ
ένα δάσος με σκιές μεταθανάτιες
κι ο αφαλός ένα σιωπηλό πνευστό
όργανο θείο
για να μαντεύεις τα πράγματα
στο ρίγος.
Πλαταίνει το παιχνίδι του νου
μέσα απ’ το νου γεννιέται
άλλος νους λαμπρότερος
νοείται η μικρότατη μέρα
της πυγολαμπίδας
κι εξαίρεται το πρόσωπο
σαν πρωταγωνιστής.
Κι όπως μια συγκίνηση
απλώνεται στην ύπαρξη
ανοίγει και το πιο σκληρό
κέλυφος
αφομοιώνεται η αρρώστια
τα χίλια λάθη κι οι αναπηρίες
ανθίζουν στο λευκό τετράγωνο
παρτέρι του χαρτιού.
……………………..
Η Ποίηση είναι το βάσανο της ύλης
κι η μουσική παρηγοριά του άυλου.
Χαϊδεύεται ο κόσμος  με ήχους
μα τα ξαπτέρυγα οι λέξεις θλιβερά
λικνίζονται στο παγωμένο Πάσχα.
Ασφόδελος το χέρι σου
σε στάση αναπαμού
ο  Μπαχ
κι εσύ απρόσιτος, χωμένος
στην ντροπή
της πιο προσωπικής ευτυχίας
με τα υγρά σου χείλη
βαμμένα το ρουζ της αθανασίας
γλυκά ακουμπισμένα στον αέρα…
Όχι, κανείς δεν θα σε πικράνει πια
μεσ’ απ’ τα λόγια
ούτε εγώ σαν λαχάνιαζα τ’ όνομά σου
πάνω στο δέρμα σου.
Μουσική… Οι φθόγγοι
των αγγέλων δεν είναι νοητοί
αλλ’ ολοκάθαρα ακούγονται
οι παραγγελίες του Θεού
στα ανοιχτά λουλούδια
με τους ύπερους ολόστητους
να διαπερνούν τη μέρα
[ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ, Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ και Η ΠΟΙΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΑΣΑΝΟ ΤΗΣ ΥΛΗΣ, τρία ποιήματα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ από τη συλλογή Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ 1978]

Ο ΕΡΩΤΑΣ Η ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ  ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗ-ΡΟΥΚ
Η ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ είναι μια ποίηση ιδιοτύπως αυτοβιογραφική,  στον πυρήνα αλλά και στην επιφάνεια της οποίας συνυπάρχουν και συνεργάζονται αγαστά, όπως το απαιτούν οι περιστάσεις, ο λυρισμός, η ρευστότητα του προφορικού λόγου κι ένας διάχυτος, αν και πάντα ελεγχόμενος, συναισθηματισμός.
Παρακολουθώντας κανείς τη συνεχή και οπωσδήποτε συναρπαστική ποιητική πορεία της, εύκολα θα κατέληγε στη βεβαιότητα ότι ο έρωτας αποτελεί την κύρια πηγή της ποίησής της – κατά την άποψή της

«ο έρωτας αποτελεί την κύρια πηγή της ποίησης εν γένει, ακόμα και για εκείνους που θεωρούν ότι αντλούν από την πίστη τους στο θεό ή στην επανάσταση».

Αυτός είναι που, έστω για λίγο, -αφού κανένα πραγματικό θαύμα δεν έχει διάρκεια – συνδέει τον άνθρωπο με ένα ιδανικό ζωής και, βέβαια, με την ίδια την ποίηση. Ο έρωτας είναι η λυδία λίθος επάνω στην οποία δοκιμάζονται και επαληθεύονται η γνησιότητα και οι αντοχές των στοιχείων που συνθέτουν το πραγματικό, το αληθινό πρόσωπο του ποιητή και του αναγνώστη. Ο έρωτας είναι η μοναδική κατάσταση, το μοναδικό γεγονός, κατά τη διάρκεια της έντασης του οποίου, στις κορυφώσεις, μάλλον, της έντασής του, ο άνθρωπος λειτουργεί σύμφωνα με τις ανταποκρινόμενες στις πραγματικές του ανάγκες επιταγές της φύσης. Αποτελεί, μ’ άλλα λόγια, τη μοναδική – έστω τη σημαντικότερη – ένδειξη ή μαρτυρία ότι πίσω από την ακατάπαυστα φθίνουσα ύλη καιροφυλακτεί, επωάζεται, το αιώνιο, με την ευεργετική δύναμη και επενέργεια του οποίου αναστέλλεται η διαβρωτική για το σώμα και το πνεύμα εξάπλωση της φθοράς.
[απόσπασμα από την κριτική Κώστα Παπαγεωργίου για την ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στο Ανοικτό Βιβλίο της Εφημερίδας των Συντακτών 25/01/2020]


ΝΟΣΤΑΛΓΕΙΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΟΥ ΣΑΝ ΝΑ ’ΤΑΝ  ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Με την εφηβεία ο εαυτός σου χωρίζεται στα δύο·
ο ένας παιδεύεται κι ο άλλος συμπονάει.
Ο ανθοπώλης χρόνος σε τυλίγει μ’ αόρατο χαρτί
η περιποίηση αυτή μόνο την άνθησή σου αφορά
μα δεν το ξέρεις, το παίρνεις δική σου υπόθεση προσωπική.
Χειμωνιάτικη Αθήνα του ’53
οι πλάκες στο πεζοδρόμιο κολυμπούν στη λάσπη
τα κόκκινα φώτα του Ορφέα διακωμωδούν το ασχημάτιστο σώμα.
Νοσταλγείς το μέλλον σου σαν να ’ταν παρελθόν·
βγαίνοντας απ’ τον Κουν ο καστανάς στη γωνιά
η μαμά με το καινούργιο της παλτό
όλα μου φέρνουν δάκρυα· απαρηγόρητη η Μπλανς Ντυμπουά
μ’ ακολουθεί ως τα Εξάρχεια·
οι κίτρινες πατημένες γλαδιόλες στη βροχή
πικρά με συμβολίζουν.
Η ανήλικη λαγνεία μου λατρεύει τον ηθοποιό
που εισάγει τα κύρια θέματα της ζωής μου
πόθος – θάνατος
αποσύρεται μετά εκείνος και συνεχίζω εγώ
τις υπόλοιπες πράξεις στη στενόχωρη σκηνή μέσα μου·
τι μου λείπει και κλαίω;
Βρέχει και θα ’μια πάντα μόνη, ανέραστη νυφίτσα μες στο κρύο.
[ΕΦΗΒΕΙΑ Ι από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΑΕΡΑΣ 1990]

Θέλω να γράψω ένα ποίημα ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ
Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκοιτάω τη ζωή
την κατασκοπεύω μήπως καταλάβω
πώς κερδίζει πάντα αυτή
ενώ χάνουμε όλοι εμείς.
Πώς οι αξίες γεννιούνται
κι επιβάλλονται πάνω σ’ αυτό που πρώτο λιώνει:
το σώμα.
Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας
ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρρυνση καμιά
ανασαίνω κι ας είμαι
σε κοντινή μακρινή απόσταση
απ’ ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει…
Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς
θα εφεύρει η ζωή
ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης
και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας.
Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο·
πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις
τα πετάω.
Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω·
να φεύγουν τα περιττά, λέω
να μπω στον ουρανό του τίποτα
με ελάχιστα.
[από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ 2005]

Ο πόλεμος της ποιήτριας με τη μελαγχολία και τη λύπη, σχολιάζει ο Παντελής Μπουκάλας, δεν ήταν υπόθεση λέξεων, άλλωστε το κύριο μέτωπο αυτού του πολέμου ήταν το σώμα και η «σαρκική μνήμη»: το σώμα που «έγινε η αρχή ενός ταξιδιού (Λύκοι και Σύννεφα, 1963), αναδείχθηκε ως «η νίκη και η ήττα των ονείρων» (Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό 1974) και προτάθηκε σαν κλειδί για να κατακτηθεί η θνητή αθανασία, μάλλον η μοναδική ανθρωπίνως νοητή: «Ο παράδεισος κερδίζεται με το σώμα κι είναι κι αυτός θνητός» (Ο Θρίαμβος της Σταθερής Απώλειας, 1978).
Ο Θρίαμβος της σταθερής απώλειας ή στωικότερα «Η Ευλογία της Έλλειψης, όπως τιτλοδοτεί η Αγγελάκη-Ρουκ ένα ποίημα της συλλογής «Η ΑΝΟΡΕΞΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ, 2011). Αρκούν λίγοι στίχοι:

Ευγνωμονώ τις ελλείψεις μου·
ό,τι μου λείπει με προστατεύει
από κείνο που θα χάσω…
Ό,τι μου λείπει με διδάσκει…
Στέρησέ με – παρακαλώ το Άγνωστο –
στέρησέ με κι άλλο
για να επιζήσω

Το Άγνωστο εδώ είναι η μόνη ανθρωπίνως νοητή θεότητα ενός αποφασισμένου, καρτερικού γνωστικισμού.

ΟΙ ΑΚΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ (από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΕΝΑΝΤΙΟΣ ΕΡΩΤΑΣ 1982)
Εκείνο το καλοκαίρι δεν έλεγε να ’ρθει, κάτι σαν οργασμός που όλο αναβάλλεται μες στη νύχτα. Η γάτα γέννησε μέσα στο αυτί μου έτσι όπως ξαπλωμένη ατένιζα το μέλλον στο ταβάνι. Τα μωρά της κι οι φαντασιώσεις μου έσταζαν αίμα. Έβλεπα τον έρωτα σαν μεγάλη αγριότητα: ένα γδαρμένο ζώο και κρεμόταν απ’ το τσιγκέλι. Ο πόνος κι ηδονή του όλα αναίτια. Το μέλλον βαστιέται απ’ άλλα κι όχι από κει που δίνουμε τη ζωή μας όλη. Για τους Κινέζους το μέλλον βρίσκεται πίσω μας. Όπως όταν ταξιδεύεις και κάθεσαι πλάτη-πλάτη με τον οδηγό. Τότε, το παρελθόν, ο δρόμος που διάνυσες είναι το μόνο που έχεις μπροστά σου. Και δεν θα δούμε ποτέ τον οδηγό. Ποτέ δεν θα ’μαστε πλάι στη ζωή ή μαζί της. Η πλάτης της μόνο θα μας ζεστάνει την πλάτη για λίγο, όσο να φτάνουμε.

Η ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ (από τη συλλογή της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ 2005)
Απ΄’ το παράθυρο την κίνηση παρατηρώ
αυτοκίνητα παρκάρουν στο κενό
ή τρέχουν τη σύγκρουσή τους
να προλάβουν.
Ο κόσμος απροσδιόριστος
μου φαίνεται θαμπός
σαν να με τυφλώνει ο ατμός
από κάποια χύτρα μακρινή
που μες το ζουμί της
το κακό της πλάσης βράζει.
Η γοητεία που ασκούσαν τα κορμιά
πού είναι η γοητεία;
Η λαβωμένη μνήμη
τις απουσίες πώς να μετρήσει;
Άλλαξε η ζωή περιεχόμενο
ή το πρόσωπό μου δεν προσφέρει
όσο χρειάζεται πια μέλλον
για να περιέχεται σ’ αυτήν;

Ποτέ τόσα ερωτήματα
δεν βάραιναν τα ποιήματα
Ποτέ τόσες απαντήσεις 
δεν είχε παραλείψει
να μου δώσει η φαντασία.
Ελάχιστες περιγραφές φύσης
πια στους στίχους·
Είναι γιατί συγκεντρώνομαι ολόκληρη
να φανταστώ
το πρόσωπο που θα μου υποσχεθεί
την αιωνιότητα του τελευταίου παρόντος
για μια στιγμή.

ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ
 [Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, γεννημένη του 1939, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι μόνο ληξιαρχικά συγκαταλέγεται στη Β’ Μεταπολεμική Γενιά, αφού δύσκολα – και αν – θα μπορούσαν να εντοπιστούν στην ποίησή της κάποια ισχνά ίχνη μιας απόμακρης, έσω συναισθηματικής, έμμεσης μνήμης ή εμπλοκής της στα δραματικά ιστορικά και κοινωνικά δρώμενα  του παρελθόντος· γεγονός που δεν πρέπει ν’ αποδοθεί μόνο στην ηλικία της ποιήτριας, αλλά και στην ισχυρότατη, την καταλυτική ιδιοσυγκρασιακή της ιδιαιτερότητα, εξαιτίας της οποίας ο γενέθλιος τόπος, η μοναδική κοινή καταγωγή όλων των εκδοχών της ύπαρξής της – πνευματικής, ψυχικής ακόμα και κοινωνικής -, είναι το σώμα της. Ένα σώμα τόσο διεσταλμένο εννοιολογικά, ώστε να λειτουργεί σαν ένα αχανές και απροσδιόριστο πεδίο στο κέντρο και τις παρυφές, στην επιφάνεια και στο υπέδαφος του οποίου συντελούνται ενώσεις, εντάσεις, εναντιώσεις και συνειδητοποιήσεις πολλαπλού χαρακτήρα  - απόσπασμα από το κείμενο του Κώστα Παπαγεωργίου για την ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στο Ανοικτό Βιβλίο της Εφημερίδας των Συντακτών 25/01/2020]


και με ΚΛΙΚ στον παρακάτω σύνδεσμο ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ποιημάτων απ’ όλες τις συλλογές της ποιήτριας με χρονολογική σειρά:
ΠΟΙΗΜΑΤΑ ’63-69 1971,
ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΘΗΛΑΣΤΙΚΟ 1974,
ΤΑ ΣΚΟΡΠΙΑ ΧΑΡΤΙΑ ΤΗΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ 1977,
Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ 1978,
ΕΝΑΝΤΙΟΣ ΕΡΩΤΑΣ 1982,
ΟΙ ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ 1984,
ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΑΕΡΑΣ 1990,
ΑΔΕΙΑ ΦΥΣΗ 1993,
ΛΥΠΙΟΥ 1995,
ΩΡΑΙΑ ΕΡΗΜΟΣ Η ΣΑΡΚΑ 1996,
Η ΥΛΗ ΜΟΝΗ 2001,
ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΣΕ ΕΡΩΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ 2003,
ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ 2005
και Η ΑΝΟΡΕΞΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ 2011]


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου