Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2021

Η ΟΔΥΝΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ

(… στην Αποθήκη Καταλοίπων Ηδονής του Κώστα Καναβούρη…)


Θα σε χτίσω μέσα μου

Όπως που χτίζουνε οι Άρχοντες   Στον τοίχο

Όλους τους εχθρικούς τους έρωτες

Όπως που οι Άρχοντες προδίδουν   Όλες τις οχυρώσεις

Για ένα κορμί κατάμονο   Που μήτε η θάλασσα το θέλησε

Στο πάνω μέρος της οργής.   Μια μέρα θα σε χτίσω

Επιστρέφοντας εκεί απ' όπου άρχισα:

Αιώνες να σε χτίζω

Κι ακόμα ούτε τα θεμέλια   Δεν έχω κατορθώσει

Στο κορμί σου!..

(ένα ποίημα με τίτλο ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ από τη συλλογή μ’ αυτό τον τίτλο του  Κώστα Καναβούρη, εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ 2018)

 

ΣΧΟΛΙΟ  ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ: (την αφορμή και το ερέθισμα της συγγραφής σύμφωνα με τη σημείωση των τελευταίων σελίδων του βιβλίου): 

Από την πρώτη εκδοτική εμφάνιση του Κώστα Καναβούρη  —το 1982— μέχρι σήμερα, τα θέματα που τον απασχολούν ήταν και είναι:

η ποιητική,   το σώμα,   ο πόθος των σωμάτων…

Μόνο που, για την έναρξη και ολοκλήρωση στη συνέχεια της παρούσης συλλογής, ο ερεθισμός προκλήθηκε μέσα από την οδύνη.

Όταν τον Ιανουάριο του 2011 τα βήματά του τον οδήγησαν στο Μουσείο Μπενάκη όπου εκτίθονταν μέρος των έργων της συλλογής Prinzhorn της Ψυχιατρικής Κλινικής Χαϊδελβέργης, περιόδου 1850-1930.

Θέμα της τα αίτια θανάτου, η ευθανασία και η συγκαλυμμένη εξόντωση των ψυχικά ασθενών στην εποχή του Ναζισμού.

Τότε που υπεύθυνος για την εξόντωση εκατομμυρίων ατόμων μέσα σε θαλάμους αερίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν ο Γερμανός Αξιωματικός των Ναζί Adolfh Eichmann.

Τα αποτρόπαια εγκλήματα των στρατιωτών και αξιωματούχων των SS πραγματοποιούνταν λόγω υπακοής στην εξουσία και εκτέλεσης εντολών τών οποίων η αναδρομή της ιστορίας αποτελεί απόδειξη αυτής της διαπίστωσης.

 Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση αυτής της συμπεριφοράς ήταν  η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη —κυρίως σεξουαλικά— παιδική ηλικία των Γερμανών.

Τότε που η κοινοτοπία του κακού εξελίσσονταν όλο και πιο απροκάλυπτα σε κοινοτοπία της κανονικότητας.

Με αποτέλεσμα να κηρυχτεί ένας επίσημος πόλεμος «προς τα μέσα», μια κτηνωδία

 «δια νόμου εξόντωσης της άχρηστης ζωής»,

και να οδηγηθεί στο θάνατο πλήθος ιδρυματοποιημένων παιδιών,  Εβραίων  τσιγγάνων και… μπολσεβικιστών,

«μη αποδοτικών» ασθενών,

είτε με ομαδικές εκτελέσεις, είτε μέσα σε θαλάμους αερίων, είτε με την μέθοδο της ασιτίας.

Με την μέθοδο της ασιτίας μακράς διάρκειας πεθαίνει, τον Ιούλιο του 1943 και  ο γόνος αστικής οικογένειας, έγκλειστος στο ίδρυμα Έγκλφινγκ με διάγνωση κατατονίας, ο Joseph Schneller.

Και ο βαθιά πολιτικοποιημένος ποιητής Κώστας Καναβούρης, επισκεπτόμενος την έκθεση της συλλογής Prinzhorn, στέκεται  μπροστά στα σχέδια ενός μεγαλόπνοου αρχιτεκτονικού σχεδίου του J. Schneller, που αφορούσε κάποιο κολοσσιαίων διαστάσεων κτίριο, η κατασκευή τού οποίου απαιτούσε 400 χρόνια!..

Θέλοντας έτσι ο έγκλειστος του ιδρύματος να επανορθώσει το ότι «η εκκλησία απαγόρευε τη χριστιανική συνουσία».

Δυστυχώς τίποτα από όλο αυτό το «οικοδόμημα» δεν σώθηκε εκτός από τον άκρως ευρηματικό τίτλο του: «Αποθήκη καταλοίπων ηδονής».

Ό,τι ακριβέστερο, κατά την άποψη του Κώστα Καναβούρη, και βαθύτατα ποιητικό έχει γραφτεί για το ανθρώπινο σώμα, γι’ αυτή την τραγική κτίση της πάσχουσας αθανασίας που περιέχει τα πάντα.

Σ’ αυτού την οδύνη και στη μακράς διάρκειας ασιτία αφιερώνει ο ποιητής το πρώτο ποίημα της συλλογής (σελ. 11).

 

ΑΠΟ ΠΕΙΝΑ μνήμη Joseph Schneller (Γιόζεδ Σνέλερ)

Σκουριά, πολλή σκουριά

Μόλις βγαλμένη από τα βράγχια του ψαριού.

Με ό,τι έχει ταΐζει η μάνα το παιδί της

Μ’ αυτό το τίποτα που φτιάχνει τον Θεό

Κι ύστερα μπαίνει μες στα μάτια του

Και τον τυφλώνει.

 

Εκτός από τον Γιόζεφ Σνέλερ, το βιβλίο αυτό το κατοικούν και άλλοι νεκροί. Προσφιλή και αγαπημένα στον συγγραφέα πρόσωπα:

Η μητέρα του ποιητή, που τα δάκρυά της κυλούν καθώς βουβή εμφανίζεται για μια και μοναδική στιγμή,

ο Ρώμος Φιλύρας στο Δρομοκαΐτειο,

ο Γκέοργκ Τρακλ αλλά και άλλοι πολλοί.

Μορφές εκτελεσμένων, αυτόχειρες ή πρόσωπα τραγικά που αφέθηκαν να βουλιάξουν, να βυθιστούν για πάντα μέσα σε μια θάλασσα λύπης...

Κι όλα αυτά ίσως να είναι στοιχεία που ενισχύουν την αντίληψη  ότι, αν μπορεί να υπάρξει μια απάντηση στο αίνιγμα του κόσμου και του ανθρώπου, ίσως να βρίσκεται μόνο στον χώρο της ποίησης.

Και, τελικά,  μπορεί να μην είναι φευγαλέα  η  πεποίθηση κάποιων ότι

«όλοι οι ποιητές του κόσμου συνδέονται μεταξύ τους με μυστηριώδεις και σκοτεινούς δεσμούς αίματος και ο επόμενος ποιητής έρχεται να προσθέσει στίχους στο ημιτελές ποίημα που άφησε ο προηγούμενος, κι έτσι συνεχίζει εδώ και τόσους αιώνες να γράφεται το μεγάλο ποίημα του κόσμου χωρίς ποτέ να ολοκληρώνεται…» (Σταμάτης Πολενάκης)

 


Θα μείνουμε στο σώμα μας!..

Δε γίνεται πια να ηττηθούμε!

Κάποτε θα μπορούσαμε να ηττηθούμε.   Όχι πια.

Τώρα δεν γίνεται.   Τώρα η ήττα είναι ανέφικτη.

[ΣΚΛΗΡΗΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ από τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, Μελάνι 2018

κι άλλες επιλογές από την εν λόγω συλλογή

μαζί με μια απάντηση του Ποιητή για το ποια είναι σήμερα τα κατάλοιπα της ηδονής

και ως κατακλείδα το ΣΧΟΛΙΟ του Διαμαντή Αξιώτη στον «Αναγνώστη» - Art by banksy ] 

 

 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ (από την ίδια συλλογή)

Απέναντι θα είναι πάντα η Ελευσίνα

Απέναντι θα είναι πάντα η Ιεριχώ.

Απέναντι θα είναι πάντα το κορμί σου.

Και θα είναι χαράματα

Και θα είναι νοσοκομείο

Και θα σε λένε ερείπιο

Με κλωνάρια βαθιάς τριανταφυλλιάς.

Είναι άνοιξη.

Δεν ξέρω γιατί, αλλά στην αρρώστια - ιδίως στη θανατηφόρα –

Είναι πάντοτε άνοιξη.

 

ΥΠΝΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

(αποσπάσματα από το σχόλιο του Κώστα Παπαγεωργίου για τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη): 

 

«Το ανθρώπινο σώμα είναι η κατοικημένη πατρίδα του καθενός∙ έχει την πανίδα και τη χλωρίδα του. Σε όλη του την έκταση διασχίζεται από το πολυτιμότερο αγαθό του, που είναι το αίμα∙ το ανακυκλούμενο αυτό ποτάμι που δεν εκβάλλει παρά στον εαυτό του, που δεν είναι παρά μια ματαιότητα κινούμενης ακινησίας∙  περιβάλλει προστατευτικά όλους τους ενοίκους του σώματος και μοναδικό του σύνδρομο του είναι η ίδια η ζωή, ενώ το κόκκινο χρώμα του κάποτε μετατρέπεται σε λευκό των κύκνων. Κάποια στιγμή ο ρυθμός του αλλοιώνεται και η ορμή του καταλαγιάζει∙ το μολύνουν οι αρρώστιες, γνωστές ή άγνωστες, ανώνυμες, χωρίς τίτλο, σαν τα πουλιά που, όταν τ’ αφήνουμε ελεύθερα για να πετάξουν, αυτά επιστρέφουν και καρφώνονται στο σώμα μας…

Ο Κώστας Καναβούρης άδραξε την ευκαιρία που του προσέφερε ένας τίτλος που τυχαία υπέπεσε στην αντίληψή του, ένιωσε να αφυπνίζονται μέσα του μνήμες, και να αναβιώνουν βιώματα, ηδονικά και οδυνηρά, του σώματος και της ψυχής, και επιστρατεύοντας κατακτημένες τεχνικές, με την επιβαλλόμενη κρυπτικότητα, με ελεγχόμενη συγκίνηση, όσο χρειάστηκε αποστασιοποιημένος από εστίες τραυματικών αναθυμιάσεων του παρελθόντος, κατόρθωσε να πραγματοποιήσει, με τρόπο αξιοζήλευτο τον στόχο του: να υμνήσει το σώμα: «Αυτή τη σκοτεινή δύναμη που σπρώχνει το σύμπαν προς τα έξω, αυτή την τραγική κτίση της πάσχουσας αθανασίας που περιέχει τα πάντα»

 

ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΚΙΝΗΣΗΣ

(από τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, Μελάνι 2018)

Το σύνδρομο του αίματος είναι εκείνο το κορμί

Που χάθηκε σαν κύκνος, κύκνος λευκός

Χωρίς ελπίδα δηλαδή.

Δεν πάει πουθενά

Εδώ μένει το κατάλευκο λευκό των κύκνων.

δεν έχει πιο θάνατο

Δεν έχει πιο απελπισία

Φτερά κλειστά από πάντα

Πώς έγινε;

Πώς έγινε και μέχρι εδώ πεθάναμε;

 

ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ

Στερείται  αίματος το επιχείρημα

Μονάχα το νερό υπάρχει πια εντός του επιχειρήματος

Μεταλλικό νερό, όλο από λόγχες καμωμένο.

Στα εύκολα ποιήματα αυτό λέγεται θεόθεν αλητεία

Στα εύκολα σώματα αυτό λέγεται ακατάσχετη αιμορραγία.

Και στις δύο περιπτώσεις

Όσο κι αν το επιχειρήσουμε

Δεν απομένει τίποτα για σένα και για μένα.

[από τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, Μελάνι 2018]

 

ΑΦΩΝΟΣ  ΣΤΗΘΟΛΑΛΙΑ

(από τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ 2018)

Γιατί σε σώζει ο ποιητής;   Γιατί είναι ποιητής

Αν τον μυρίσεις, μυρίζει μαύρο.

Γιατί σε σώζει ο γιατρός;   Γιατί είναι γιατρός

Αν τον μυρίσεις , μυρίζει μαύρο του λευκού.

Όμως ο γιατρός   Αν δεν κρατάει το νυστέρι σαν μολύβι, σε σκοτώνει.

Αργά ή γρήγορα έρχεται η στιγμή:

Σε σκοτώνει κι αναβλύζει η άφωνος στηθολαλιά

Ως θρήνος της εμπιστοσύνης προς την απέραντη ζωή:

Μια από μέσα σιωπή. –

Το ίδιο συμβαίνει και με τον ποιητή.

Αν δεν κρατάει το μολύβι σαν νυστέρι, σε σκοτώνει.

Σε σκοτώνει βαθιά, πιο βαθιά κι απ΄τον Θεό.

Ύστερα σε παίρνουν από την πίσω πόρτα

Και σε θάβουν πολύ μακριά

Γιατί ο Θεός δεν θέλει να ξέρει.

 

ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ

Στο μετατάρσιο της προσευχής πέφτει το βάρος

Όταν τα γεγονότα είναι σκληρά·

Ύστερα όμως σπάζουνε τα γόνατα της προσευχής

Γιατί τα γεγονότα είναι πάντοτε σκληρά.

Αλλιώς δεν βγαίνει νόημα από τις Καρυάτιδες

Και ούτε που θα γινόταν το σπίτι μας Ερέχθειο –

Κατεβαίνει η μητέρα μου και κλαίει.

Δεν λέει τίποτα.

Μαζεύει τα σπασμένα αγάλματα και αποσύρεται

Έχει πεθάνει κι ακόμα κλαίει.

Ακόμα μαζεύει τα λυγισμένα γόνατα της προσευχής.

 

ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΙΣΤΟΣ

Θα σε πιάσω από τις άκρες   θα σε διπλώσω με προσοχή

Όπως που διπλώνουν τα νυφικά σεντόνια

Έτσι θα γίνει

Θα σε πιάσω από τις άκρες

Και δεν θα περισσεύει τίποτα απ’ το λευκό

Ούτε καν ο μαύρος ήχος

Καθώς θα σπάζει το ανένδοτο

Εκείνης της σημαίας της μεσίστιας

Εκείνος ο ανένδοτος ιστός   Που ήταν το κορμί σου!..

[από τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, Μελάνι 2018]

 

ΘΑ ΔΩ ΤΑ ΣΠΛΑΧΝΑ ΣΟΥ ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΚΟΙΜΑΣΑΙ

(τότε που ησυχάζει ο ωκεανός και μηρυκάζουν αρμύρα τα ναυάγια… Εκεί, σ’ εκείνο το μεγάλο βάθος της σκουριάς θα δω τα σπλάχνα σου… Μην κοιτάζεις!.. Κατεβαίνω… - ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗΣ, ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, Μελάνι 2018)

«Χωρίς αμφιβολία, η Αποθήκη καταλοίπων ηδονής είναι ένα βιβλίο ποτισμένο από την αγωνία του θανάτου. Γεμάτο από σκοτεινές εικόνες και δυσοίωνα οράματα. Μέσα από τις σκοτεινές αυτές εικόνες, ωστόσο, αναδύεται συχνά μια άλλη πραγματικότητα, ένας κόσμος άλλος, ένας κόσμος πίστης και ελπίδας που βρίσκεται εδώ, σ’ αυτή τη ζωή, κάτω από τα έκθαμβα μάτια μας. Παράδειγμα, το ποίημα που ο ποιητής αφιερώνει στην κόρη του, το οποίο ξεκινά περιγράφοντας έναν κόσμο φρίκης και σκληρότητας. Το ποίημα αυτό, καθώς ξεκινά να μιλά για το σπάσιμο των οστών, φέρνει στον νου τις ανατριχιαστικές περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων για το πώς έσπαζαν οι αλφαμίτες με τα ρόπαλα, τα κόκαλα των εξόριστων στη Μακρόνησο. Εικόνα φρίκης και τρόμου που όμως την απαλύνει και πάλι η βαθιά παρηγοριά της ποίησης. Η εικόνα της κόρης του ποιητή, του αθώου και ανυποψίαστου παιδιού που, κρατώντας μια κιθάρα, εξευγενίζει χωρίς να το γνωρίζει τον κόσμο. Δεν ξέρουμε αν υπήρξε ποτέ, αν ακόμα υπάρχει κάπου ένα ουράνιο βασίλειο, αλλά αν υπάρχει και προορίζεται για τον άνθρωπο, δεν μπορεί να βρίσκεται πουθενά αλλού παρά μόνο σ’ αυτή τη γη των δακρύων και από εμάς και μόνο εξαρτάται αν θα το φθάσουμε κάποτε, αλλά θα πρέπει προηγουμένως να περάσουμε μέσα από μια απέραντη, αφιλόξενη έρημο. Μέσα απ’ το βαθύ σκοτάδι και την τρέλα της Ιστορίας, που μας σημαδεύει με το πυρωμένο της σίδερο…» (Σταμάτης Πολενάκης)

 

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ ΤΗΣ ΗΔΟΝΗΣ;

(ρωτήθηκε ο Κώστας Καναβούρης από την Πόλυ Κρημιώτη στη συνέντευξη που φιλοξενήθηκε στην ΑΥΓΗ της 11 Φεβρουαρίου 2019…  Και ο Ποιητής απάντησε:

Είναι το ίδιο το ανθρώπινο σώμα. Αυτό το υψηλό αποτέλεσμα μιας κορυφαίας στιγμής του ανθρώπινου όντος, αυτή η κιβωτός αισθημάτων, σκέψεων και αντίληψης του σύμπαντος, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια αρχιτεκτονική του κενού που την έχει κατασκευάσει η ηδονική στιγμή της αιωνιότητας και εκεί μέσα αποθηκεύονται τα πάντα, υπάρχουν τα πάντα, από τα πιο υψηλά μέχρι τα πιο ταπεινά, από τα πιο υγιή μέχρι τα πιο ασθενικά. Έτσι κι αλλιώς το σώμα με όλα αυτά είναι πάντοτε πάσχον, άρα «Αποθήκη καταλοίπων ηδονής» είναι το πάσχον σώμα.

Και κλείνει τον κύκλο της «μαρμαρυγής του πανικού» με το ποίημα του οποίου ο τίτλος, με την μεστότητα που εμπεριέχει, σφραγίζει το ποιητικό του σύμπαν. (53)

 

ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ II

Σάπια φέρετρα είναι τα φτερά σου.

Στάζει από μέσα το κερί, βουίζει η λατρεία

Κι όμως κανένα ωσαννά από τον κάτω κόσμο.

Αλλού ήταν η πτώση κι εσύ έχεις αλλού σαπίσει.-

Μπαίνει ο γιατρός κι ανάβει τα κεριά:

Λύπη, τεράστια σκιά, με σηκωμένη τρίχα

Λύπη μιας μυθικής θρησκείας

Αλλ’ όμως όταν εσύ θα κοιμηθείς

Ο ίδιος γιατρός θα σβήσει τη σκιά σου από τον τοίχο

Θα σβήσει τη μυρωδιά του σάπιου εκείνου του φτερού

Σαν μαραγκός που κάρφωσε τη θάλασσα στον ήλιο.

 

Έτσι αποθηκεύεται η ηδονή.

 

(κατακλείδα)

Το ΣΧΟΛΙΟ του Διαμαντή Αξιώτη στον «ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ»: 

«ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ»: Μ’ αυτή την ευλογημένη «κλοπή» και οικειοποίηση του τίτλου του ουτοπικού αρχιτεκτονήματος, του έγκλειστου στο ίδρυμα Έγκλφινγκ με διάγνωση κατατονίας,  Joseph Schneller, ο Κ. Καναβούρης συνέθεσε την πιο άρτια, μεστή και θαρραλέα στη διατύπωσή της ποιητική του συλλογή. Εδώ, μέσα από μια δευτεροπρόσωπη αφήγηση, το σώμα του πόθου έχει μετατραπεί σε «πάσχων σώμα», που παραδίδεται έρμαιο στον όλεθρο, αδυνατώντας να αντισταθεί σε οποιοδήποτε πρόγραμμα βιομηχανοποιημένου θανάτου… Στα γυμνά σώματα των έγκλειστων μελλοθανάτων δεν έχει απομείνει τίποτα, «κάτι αριθμοί μονάχα, κάτι σπατάλες». Όμοια και στα ποιήματα, εκεί όπου «αποστάζει το αίμα, σταγόνα τη σταγόνα η διύλιση του τρόμου». Το οικοδόμημα της ποίησης του Κ. Καναβούρη είναι χτισμένο από γήινα υλικά: χώμα και λάσπη, ονειρικά: ήλιος κι ουρανός. Οι λέξεις του αιμορραγούν, στάζουν αίμα και νερό. Ο έρωτας αγχώδης, ανολοκλήρωτος, νοσηρός. Επικρατεί η αβεβαιότητα, η αμφιβολία, παρόντες οι ενδοιασμοί με επιστέγασμα την ήττα… [απόσπασμα από κείμενο  του Διαμαντή Αξιώτη για τη συλλογή του Κώστα Καναβούρη, ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ ΗΔΟΝΗΣ, εκδόσεις Μελάνι 2018]

Κυριακή, 5 Δεκεμβρίου 2021

Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2021

ΓΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΓΕΡΝΆ Η ΖΩΗ ΣΟΥ… ΠΡΙΝ ΚΑΝ ΓΕΡΑΣΕΙ…

 μέσα σ’ εκείνο το ζαρωμένο ποντίκι που υπήρξε ο φόβος σου να υπάρξεις (ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ σελ. 57)

 «Η Αμφιβολία είναι μια πάγια βεβαιότητα. Το δίχως άλλο» (σελ. 14)

 και η αυτογνωσία  ίσως μια  φυσική συνέπεια της

«αχνίζουν τα λόγια σαν το μούστο που ψήνεται…» (σελ. 31)

«Ένα όνειρο που θεριεύει είναι ένα πέλαγο που – από απλή αξιοπρέπεια – αρνείται να καταποντιστεί στον εαυτό του» (ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ και ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ σελ. 14)

Λουλούδι μου αντίστροφο   ανάποδα φυτρώνεις

φλεγόμενο το σώμα σου

μα στην ποδιά των βράχων   οι ρίζες σου εκτίθενται

(στον τοξικό τομέα)  (ΕΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙ σελ. 49)

 

Είναι κάποια αποσπάσματα από ένα σύνολο 278 πεζών ποιημάτων – αφορισμών με την κωδική ονομασία ΓΕΝΟΣΗΜΑ και οφείλουν τη δομή και τη γραμματολογική τους υπόσταση στην ομορφιά των μαθηματικών και της Φιλοσοφίας της Γλώσσας. Τυχαίο; Όχι.

Αυτουργός τους ο Κωνσταντίνος Λουκόπουλος που έχει σπουδάσει Φυσική και Ιστορία της Φιλοσοφίας και για χρόνια υπήρξε συγγραφέας βιβλίων Φυσικής.

«Ο συγγραφέας – ποιητής  μοιάζει να βλέπει τον κόσμο σαν ένα ανεστραμμένο είδωλο…»  σχολιάζει η Διώνη Δημητριάδου:

 «… με την αθωότητα της γραφής, και μάλιστα της ποιητικής, ο Λουκόπουλος  παρεμβαίνει κατά το δοκούν για να ισιώσει την ανάποδη εικόνα του κόσμου, αποκαθιστώντας έτσι την εικόνα των πραγμάτων όπως θα την ήθελε ή όπως θα έπρεπε να είναι…» 

Δύσκολο εγχείρημα η συγγραφή πεζών ποιημάτων,

ειδικά όταν δοκιμάζεις να κλείσεις στη φόρμα ολιγόστιχων στοχασμών  αιώνια  αινίγματα ανθρώπινης φύσης  ψάχνοντας…  με τον τρόπο σου

«ένα Ποίημα να κρυφτεί(ς)» και ξέροντας πως

 «… η θάλασσα δεν σε λειαίνει. Κι αυτή η αρκούδα που στην αρχή σε καταβροχθίζει τώρα σε έχει καταλάβει» (ΑΧΘΟΣ ΑΡΟΥΡΗΣ σελ. 51)

 

Τα  ΓΕΝΟΣΗΜΑ, λοιπόν, που είναι 278 πεζά ποιήματα και κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΩ από τον Ιούλιο του 2021,  αποτίουν φόρο τιμής στο  Tractatus Logico-Philosophicus του Λούντβιχ Βίτγκενστάιν καθώς και στην εικαστική ιδιοφυία του Αύγουστου Ζάντερ, φωτογράφου - ποιητή της εικόνας και εκφραστή της Νέας Αντικειμενικότητας στην φωτογραφική τέχνη, φωτογραφία του οποίου παρατίθεται στο εξώφυλλο.

 

Αν το  στοίχημα ήταν να βρεθεί μαγικό ραβδί που μετατρέπει   πεζές/ εγκεφαλικές κατασκευές στοχασμών επί παντός επιστητού σε πεζά ποιήματα,

φαίνεται πως ο Κωνσταντίνος Λουκόπουλος το κερδίζει.

Αν οι ορισμοί είναι το θέμα, «τότε μόνο έχουν ενδιαφέρον: ως κατασκευές, ως έργα τέχνης» (σελ. 72)

«Στις καμπύλες γλιστράω·   ποιος όχι;

κι ετούτοι οι άνθρωποι ξυπνούν από το λήθαργό τους   όπως κι εσύ·

Είναι η Κυριακή τους   και είναι παγωνιά

και είναι το σάλιο που τρέχει στο πηγούνι τους

τα νυχτερινά δάκρυα που έχουν παγώσει   το αλάτι τους

που είναι κρυσταλλικό   Ιμαλάϊων ή Μαύρης Θάλασσας·

και οι εικόνες των αγίων τους   που κατεβαίνουν από τα βάθρα τους  και τους προσκυνούν» (ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ σελ. 70) 

 

«Είναι ισχυροί και ποιητικοί με τη διαγώνια αλήθεια τους…», οι αφορισμοί του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου, που…  «άλλοτε συνομιλούν με την ποίηση, άλλοτε απολύτως μεταξύ τους και άλλοτε με τον ίδιο τον αναγνώστη, εμπλέκοντάς τον σε φιλοσοφικές αναδιατυπώσεις, καθώς ο λόγος του ποιητή υψώνεται υπερρεαλιστικά για να καταλήξει σε απολύτως ρεαλιστικούς απόηχους. Μα εκείνο που χαρακτηρίζει θεματικά την ποίηση του Λουκόπουλου είναι η βαθιά λογοτεχνική σπουδή, η συνομιλία με το διακείμενο, χωρίς ποτέ να παραλείπει την ανάδρομη υπερρεαλιστική αφήγηση…»  (Κατερίνα Παπαδημητρίου)

Και σύμφωνα με τη δική του ρήση: «Αίρουν κάποια ιδιότητα που παραχωρήθηκε τιμητικά· άρα ατιμάζουν. Πάντα υπάρχει κρυμμένο δράμα σε μια ατίμωση…» (σελ. 73) 

Ό,τι τελικά προκύπτει, συμπεραίνει ο Παναγιώτης Χατζημωϋσιάδης στο fractal,  «είναι ένα σύνολο ποιητικών αφορισμών με υψηλό βαθμό νοηματικής πύκνωσης, όπου ο αυστηρός τόνος του αποφθέγματος και ο σχολαστικός χαρακτήρας της φιλοσοφικής γλώσσας διαρκώς υπονομεύονται με παιγνιώδη διάθεση απ’ την πανταχού παρούσα ποιητική γραφή.

 

 


 

ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΠΟΙΗΣΗ ΠΟΥ ΑΡΝΙΟΤΑΝ ΝΑ ΓΡΑΦΤΕΙ 

όπως η μέρα που αρνιόταν να βραδιάσει (Η ΜΕΡΑ και η ΠΟΙΗΣΗ σελ. 37)

Τα  278 πεζά ποιήματα της συλλογής είναι οργανωμένα σε 49 ενότητες με το πρώτο ανάμεσά τους να εισάγει τη θεματική όσων ακολουθούν. Εκκινώντας, όπως ο ίδιος σημειώνει, «από μία κοινωνική συνθήκη, μια διερώτηση ή ένα συντριπτικό συναίσθημα» θίγει με ποιητικό τρόπο και φιλοσοφική διάθεση μια ευρεία γκάμα θεμάτων, απ’ τα αυτοαναφορικά της ποιητικής γραφής μέχρι τα υπαρξιακά της συγκρότησης του «εγώ» και απ’ τις ανθρώπινες σχέσεις μέχρι όρους των φυσικών επιστημών. Επιλέγονται  παρακάτω αντιπροσωπευτικά «δείγματα» σχεδόν απ’ όλες τις παραπάνω θεματικές ενότητες: αυτοαναφορικά της ποιητικής γραφής και περί έρωτος, αγάπης και σχέσεων ελεύθεροι συνειρμοί!..    

 

ΠΕΡΙ ΠΟΙΗΣΗΣ  «γενόσημοι»  αφορισμοί του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου που…

Ήταν… αυτός που ζούσε με τα ποιήματα κι όταν ξυπνούσε δεν έφτιαχνε καφέ παρά ανέπνεε τη μέρα. Καλά πήγαινε, μα δεν είχε βρει έναν τρόπο αν ήθελε να αναπνέει τη μέρα ντεκαφεϊνέ... (σελ. 22)

 

(γιατί…)

 

Για να ανακλαστεί ένα ποίημα, εντός των χρόνων και των ερώτων του, ακόμη και το σκληρό φως της αποτυχίας του οφείλει να οξύνεται  (Η ΑΝΤΙΘΕΣΗ σελ. 20)

 

(καθώς…)

 

Ένα όνειρο που θεριεύει είναι ένα πέλαγο που – από απλή αξιοπρέπεια – αρνείται να καταποντιστεί στον εαυτό του. (ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ και ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ σελ. 14)

 

(το ερώτημα όμως είναι…)

 

Η ΠΟΙΗΣΗ ΑΡΚΕΙ;

Η Ποίηση δεν είναι - φυσικά - προς αμφισβήτηση. Απορροφά την ενέργεια από το σύνθετο άπαν σαν μια χωροχρονική ηλεκτροσκούπα, μα η ουσία της είναι απλή: απλώνεται στα βρεφικά κεφαλάκια και μυρίζει τη ζωή σαν βούτυρο. Περιττές και οι αναγωγές και οι επιστήμες. Η ποίηση αυθύπαρκτη αρκεί και περισσεύει (σελ. 28)

 

(φαίνεται πως αρκεί…  με την προϋπόθεση ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ. Βλέπε υπεύθυνη δήλωση Ποιητή):

«Δεν διαβάζω ποτέ φωναχτά ποιήματα και λόγια που τρίβονται. Τους λογαριασμούς της ΔΕΗ απαγγέλλω με σταθερή φωνή, περισσότερο μπάσα από όταν κάνω μάθημα. Πού και που μου ξεφεύγει κανένα κοκοράκι (σελ. 31)

 

ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ

Τα χρόνια που έγραφες, εγώ σε έσβηνα πριν στεγνώσεις και γίνεις ποίημα. Από πάνω έγραφα ό,τι χρειαζόμουν: λίστες σουπερμάρκετ και δουλειές για την κοπέλα που καθάριζε. Το όνομα μιας φίλης που κάπνιζε τριαντάφυλλα και μασούσε πεγιότ, καθώς και κάποιας άλλης με στήθη δαγκωμένα απ’ το καβούρι. Εκείνη ειδικώς ήταν περήφανη για το γιατρό της και για το πόσο λίγα λεφτά της πήρε αμοιβή για τη μαστεκτομή. Εγώ ήμουν περήφανος που έγραψα το πρώτο μου ποίημα για την αναισθησία κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. (σελ. 35)

 

ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΤΟ ΦΩΣ ΟΡΙΣΤΗΚΕ:

από το πόσο κακό έκανε το σκοτάδι του (ΟΡΙΣΜΟΣ σελ. 37)

 

Από τις εκρήξεις σας, φως κι αιθάλη σκορπίζονται· μα η βουβή λάμψη ήταν πάντοτε της ποίησης το πρόσταγμα (ΚΡΟΤΟΥ ΛΑΜΨΗΣ σελ. 34)

 

(λοιπόν…) ΠΟΙΗΣΗ είναι μια γάτα που τεντώνει τα νύχια της στον ήλιο…

σαν ένα ελάχιστο μανιφέστο αιχμηρότητας. Μοιραία το φως της θα εκτιναχθεί (μέσα από τις νυχιές που θα προκύψουν στης ημέρας το κατάμαυρο σεντόνι) (σελ. 42)

 

Ο ΓΑΪΔΑΡΟΣ ΤΟΥ ΧΟΤΖΑ

Με τους ποιητές θα έπρεπε να γίνεται όπως και με τον γάιδαρο του Χότζα: Μόλις τους μαθαίνει η ποίηση πώς να τη γράφουν δίχως λόγια, ας βγάζουν, επιτέλους, τον σκασμό (σελ. 37)

 

ΓΙΑΤΙ ΚΑΘΕ  ΠΡΑΓΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ;   ΓΙΑΤΙ ΧΑΝΕΤΑΙ και ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ;

Η πίεση της περιέργειας οφείλεται στο σώμα, μα αρκεί μια καρφίτσα για να εκτονώσει το μπαλόνι της υπερφίαλης γνωσιακής πλάνης. Από κείνες τις λιποβαρείς τρυπίτσες τα άστρα θα δολοφονήσουν τη νύχτα με διακριτικότητα!. (ΤΟ ΑΙΤΙΟ σελ. 28)

(και.. )

ΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ:

Η παρατήρηση της διαδοχής και της συνύπαρξης δεν περίμεναν τον Καντ είτε τον Χιουμ. Στην Πολιτεία, ο Δεσμώτης συγκρατεί στη μνήμη του ποιες από τις σκιές περνούν πρώτες, ποιες στη συνέχεια και ποιες περνούν μαζί. Έπειτα ανακαλεί τη γνώση για να προ-βλέψει. Έτσι η επιστήμη εγκολπώνεται το ποιητικό αίτιο του χρόνου για πρώτη φορά. Ο Καντ κι ο Χιουμ έρχονται δεύτεροι και καταϊδρωμένοι. (σελ. 28)

 

Η ΠΟΙΗΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΤΗΣ·

είναι το αίμα των λέξεων (και τα βουβά σημαινόμενα) (σελ. 46)

 

Πώς να μιλήσω δίχως λέξεις για τη γλώσσα; Θα βυθιστώ στην τριβή και τα φωνήεντα ενώ ο Φλοίσβος θα παρέρχεται κι η θάλασσα θα ενορχηστρώνει τη φυγή και θα οπλίζει· ένας τοίχος με το κύμα θα υψώνεται, στην αμμουδιά θα ξεβράζονται τα ποιήματα σαφρίδια τουμπανιασμένα. ( ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΦΑΙΡΕΣ σελ. 46)

 

Η ΦΛΥΑΡΗ ΣΙΩΠΗ

Σε μια παρουσίαση ποιημάτων ένας γέροντας κυρτός φλυαρούσε για να μας πείσει ότι η δική μας φλυαρία καταδεικνύεται κυρίως μέσα στη σιωπή που επιδιώκουμε!.. (σελ. 56)

 

Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΣΤΑΧΤΗ

Τι να την κάνουμε τη σιωπή; Από τη θράκα της θα ξεπηδήσει ένα ποίημα ενώ το έκπαγλο φλουρί μας θα χωνεύεται στη στάχτη της· και δεν θα ακούγεται μιλιά!.. (σελ. 56)

 

ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ

(Το ξέρω, είναι νύχτα και πια εμείς έχουμε πάψει να αναμετριόμαστε με τον οίστρο μας) σελ. 59

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ και ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ

Αυτή η παρένθεση μας οδηγεί στο προφανές η αλλοίωση είναι το Ενδεικτικό της αιωνιότητας. Μερικές φορές γίνεται και Απολυτήριο.  (σελ. 59)

 [επιλογές περί ποίησης κι άλλων δαιμονίων από τα 278  ΓΕΝΟΣΗΜΑ πεζά ποιήματα του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου, εκδόσεις ΑΩ 2021]

 

ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΔΙΧΩΣ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ

Κι είτε από έρωτα είτε από απόγνωση κορυφώνεται η δίψα σου ενώ υποκρίνεσαι την κοίτη (Η ΔΙΨΑ σελ. 57)

 

ΑΔΙΑΝΟΗΤΟΣ Ο ΕΡΩΤΑΣ:  

Ποιος κατάφερε ποτέ αυτά τα πράγματα να τα οριοθετήσει; (ΕΝΤΟΣ ΟΡΙΩΝ σελ. 21)  

Κι άλλοι Περί Έρωτος ΓΕΝΟΣΗΜΟΙ αφορισμοί Κωνσταντίνου Λουκόπουλου, που κάτι διδάχθηκε από την ΠΡΩΤΗ ΑΓΑΠΗ   

«Λόλα να ένα μήλο. Μα αυτό το μήλο δεν το δάγκωσε ποτέ!..»

και από την ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ:

«Είναι μια χίμαιρα. Κανείς δεν την ξέρει την τελευταία· αγάπη ή στιγμή; - σελ. 44]

 

ΤΟΝ ΠΟΘΟ ΟΤΑΝ ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ, ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ ΤΗ ΛΕΞΗ «Πόθος»

Όταν σε αρπάζει ο πόθος, τίποτε δε σκέφτεσαι (Ο ΠΟΘΟΣ σελ. 10)

 

Μες στο ερείπιο του πόθου μας φυτρώνει μια φθορά που διαβάζεται ακόμη και με τα χέρια. Καταπάνω της εκτινάσσομαι μα όλο σκοντάφτω στο ίδιο μου το κορμί· η σκιά που υπήρξα πριν συμμορφωθώ σε ματίζει. Και τα μάτια σου μυρίζουν ευχέλαιο. ( ΔΙΑΔΟΧΗ και ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΙΑ σελ. 52)

 

Στον έρωτα το κορμί γίνεται ένα κάστρο που οφείλει να απολαύσει την πολιορκία του. Μάταια εκτοξεύονται δόρατα και βράχοι κι εφορμούν πολιορκητικοί κριοί. Η παράταση της πείνας και της δίψας είναι ο στόχος· όχι οι πολεμίστρες!.. (Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΔΙΧΩΣ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ σελ. 16)

 

ΜΑ ΠΟΣΟ ΠΙΟ ΛΑΜΠΡΗ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙΣ ΑΠ’ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΣΕ ΕΡΩΤΕΥΤΗΚΑ (Λάμψη σελ. 20)

Ένας γλάρος σημαίνει τη θάλασσα μα οι αναλογίες δεν εκτείνονται στις ιδιότητες. Ούτε η θάλασσα πετάει, ούτε οι γλάροι φουρτουνιάζουν. Κάποτε μόνο ξεβράζονται στην άμπωτη όσοι - λέμε τώρα - ερωτεύονται κάποιο κύμα!.. (ΕΡΩΤΑΣ σελ. 13)

 

ΕΝΤΟΣ ΟΡΙΩΝ

Στη ζωή μας ορίζουμε τα πράγματα μέσα απ’ τη γλυπτική τους: σαν τυφλοί που χαϊδεύουν μα προτομή για να αντιληφθούν τη μορφή δια της αφής!.. Τα πάντα προκύπτουν πεπερασμένα ώστε να τα χωράει ο νους. Αδιανόητη η σκληρότητα προς τη ζωή, ο βιασμός, ο πόλεμος. Αδιανόητος ο έρωτας. Ποιος κατάφερε αυτά τα πράγματα να τα οριοθετήσει;  (σελ. 21)

 

ΑΦΗ

Είναι στιγμές που απολαμβάνω τον ύπνο σου με τα δάχτυλα, θαμπώνει η αφή, τραχύνονται οι ρώγες και βγάζουν χόρτο. Μα ακόμη τα δάχτυλα μπορούν και σφίγγουν. (σελ. 22)

 

Να πούμε ξανά πόσο τρυφερή είναι η καρδιά ενός μαρουλιού: σαν ενός αγοριού που ερωτεύεται ένα άλλο αγόρι!.. ( ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ σελ. 22)

 

ΕΙΚΟΝΕΣ

Για τώρα που έφυγες έχω εγώ τον κήπο μας. Κόβω από κει τις εικόνες που βγαίνουν στην πρωινή πάχνη. Ούτε καν τις κόβω. Σχεδόν ανεβαίνουν μόνες τους στα χέρια μου. Και το νερό απ’ το πότισμα το φυλάω για πιόμα! (σελ. 12)

 

Ευτυχώς τα όρια της εικόνας δεν είναι το τέλος της απεικόνισης: ένα κάδρο, όσο κι αν ισχνά περιβάλλει τον έρωτα που βουλιάζει στον νόστο του, έχει αγγιχτεί από τα χέρια που ερωτεύτηκαν. Κάθε απόγονος – όσο κι αν πικρός – θα παίρνει λίγη γλύκα από τη ζάχαρη του κάδρου (ΤΟ ΚΑΔΡΟ σελ. 58)

 

ΤΟ ΑΠΕΙΡΟ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ…

αρκεί πρώτα ν’ αδειάσετε τα κρεβάτια σας από τα χθεσινά κορμιά κι έπειτα να τα αερίσετε (σελ. 38)

 

Η μοναξιά του κορμιού δε διασπάται σε κβάντα χρόνου κι άλλες τέτοιες γραμμικότητες· είναι σαν ένα σεντόνι απόγνωσης: συνεχής, ολοκληρωτική και για πάντα. (Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΟΡΜΙΟΥ σελ. 40)

 

Η μοναξιά της ύπαρξης είναι το σκοτάδι του Θανάτου εν Ζωή. Κλειστά τα μάτια διατηρείς να μην τον δεις να σε παίρνει. Όμως έτσι δεν θα δεις ποτέ ούτε έναν από τους υπόλοιπους τυφλούς, με τους οποίους θα μπορούσες να ζευγαρώσεις. (Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ σελ. 40)

 

ΚΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ;

Φυγαδεύεται πάντοτε απ’ το κορμί κι αποθηκεύεται στον άχρονο λειμώνα που διαβιοί ως βοσκότοπος· ανάμεσα σε σκόρπιους οργασμούς και φρέσκο εφηβικό κλάμα. Μια αποθήκη ηδονής περισσότερο παρά η ζωή που σου συμβαίνει.  (σελ. 44)

 

ΕΡΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ και ΕΡΩΤΑΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

Όμως ο έρωτας είναι αόριστος· όπως ένα λαμπρό πρωινό που είχε υπάρξει στα δόντια του χρόνου αμέσως μόλις ένα κορίτσι με θαμπά ροδομάγουλα συναντήθηκε με μιαν έξαψη αψιά, γεμάτη ήλιο. Έκτοτε έρωτα τον ονομάζει, αόριστο έρωτα!.. (σελ. 47)

 

Η απάντηση όλων είναι άλλωστε ο έρωτας. Για τα όρια του να μην αναρωτιέσαι. Όλα έχουν υπάρξει εντός μιας απεριόριστης εκδοχής όπου αγαπάμε κι αγαπιόμαστε σαν μέλισσες, εις γάμου κοινωνίαν με ολόκληρη την κυψέλη. Μια τέτοια στιγμή ζυμώνουμε για πάντα. Όσο διαρκεί το δικό μας «για πάντα»!.. (σελ. 47)

 

ΕΓΩ ΟΜΩΣ, ΟΤΑΝ ΔΙΨΩ, ΑΠΟ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ  ΣΟΥ ΠΙΝΩ.

Όσο πιο μακρινό, τόσο πιο γάργαρο το ουράνιο νερό σου!.. ( ΤΟ ΣΤΑΘΕΡΟ ΦΕΓΓΑΡΙ σελ. 54)

Κι εσύ όταν γελούσες καλούσες πάντα, για μάρτυρα, το σταθερό φεγγάρι· αν και κάποιες μέρες ιχνηλατούσαν τη σπουδαιότητά τους στην απλή παράθεση και την απραξία. Όμως οι μέρες μας δεν είναι ένα περιβάλλον γέλωτος. Χρόνος είναι. Καθαρός και πολύτιμος χρόνος (ΟΤΑΝ ΓΕΛΟΥΣΕΣ σελ. 54)

 

(Το ξέρω, είναι νύχτα και πια εμείς έχουμε πάψει να αναμετριόμαστε με ον οίστρο μας) ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ 59

 

Η ΑΓΑΠΗ

Μα ακόμα κι ο βοών βοριάς επιδιώκει κάποτε να ζεσταθεί. Κι η τέχνη του φόνου γίνεται κραυγή για λίγη αγάπη. Είναι άραγε ειλικρινής όπως φωνάζει για να αγαπηθεί; Ή μήπως αναδιοργανώνεται για να ξαναχτυπήσει; (σελ. 64)

 

Η ΑΚΕΡΑΙΑ ΕΙΚΟΝΑ

Ένα τραγούδι από στάχυα και νύχτα κι ο ουρανός να επιμένει: πού χάσατε τα μάτια σας; Λες και είχα αυτιά, δάκρυα ή γλώσσα.  (σελ. 76)

 

ΔΙΧΩΣ ΜΑΤΙΑ

Σε βλέπω κι εσένα που παραλλάσεις αλλάζοντας τομάρι με τις επαναληπτικές ισημερίες σου. Κάθε απόγευμα γίνεσαι η ανάμνηση αν όχι η υποψία του έρωτα που εγκατέλειψες χάριν μιας νερόβραστης αγάπης.  (σελ. 76)

 

ΤΑΠΙΣΕΡΙ

Εγώ πάντως σε ονειρεύομαι ακέραια κι ας μη σε έζησα τότε που νόμιζες ότι ζούσες κι οι μέρες σου κρέμονταν στους τοίχους σαν ελαττωματική ταπισερί.  (σελ. 76)

 

ΤΟ ΡΟΛΟΪ ΠΟΥ ΜΟΥ ΧΑΡΙΣΕΣ…

… μεγαλώνει μες την τραγικότητά του· εκτείνεται στα μετρικά κενά με απελπισία ύπαρξης ενώ τα βράδια γίνεται σβησμένο άστρο και τα δευτερόλεπτά του εξαερώνονται!..

 

Όμως το φως του είναι πάντα ευπρόσδεκτο ακόμη κι όταν προέρχεται από ένα σβησμένο άστρο. Χαϊδεύει τα μαλλιά και τα φουσκώνει από έρωτα για το ηφαίστειο που υπήρξε, χρυσός που ουδέποτε οξειδώνεται!..  (σελ. 77)

 

ΤΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΤΡΕΝΑ

Τα νυχτερινά τρένα, μετά τη δουλειά, θα φτάνουν πάντα στους προορισμούς τους όπως θα θέλατε οι ερωμένες σας να φτάνουν σε οργασμό: με ακρίβεια κι απόγνωση (σελ. 34)

 

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

Ο οργασμός είναι ένας θάνατος και μια γέννηση μαζί. Όμως μετά τον οργασμό, δεν αρχίζει ούτε ο θηλασμός ούτε η αποσύνθεση. Γεγονός ενθαρρυντικό διότι ο οργασμός ως πράξη θα επαναληφθεί· κι ας φαίνεται να διαρκεί μια στιγμή μονάκριβη. (σελ. 11)

 

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΟ ΕΓΩ   το   ΕΞΩΤΕΡΟ ΕΣΥ και ο ΑΛΛΟΣ

Το εσώτερο εγώ είναι μια νύχτα που εσωκλείστηκες αυτόβουλα εντός του μέλανος σώματος. Σύμφωνα με τον Πλανκ, είναι απολύτως απίθανο να βγεις από κει μέσα, όσο κι αν συγκρούεσαι απεγνωσμένα με τα τοιχώματα!..

Το εξώτερο εσύ είναι μια βάρκα που το φως της ερωτεύτηκε παλιότερα ένα μέλαν σώμα ενώ τώρα πλέει ανέμελη στο γαλάζιο νερό. Κι όσο πλέει τόσο της αυξάνουν τη δόση!..

Ο άλλος γρυλίζει ακέραιος πριν την αυγή και φοράει τα μάτια του τίγρη, Μα δεν αναγνωρίζεται παρά μόνο από τη μυρουδιά. Ελεύθερο άζωτο και ελάχιστο θείο. Η μυρουδιά της Γούνας του που καίγεται!.. (σελ. 67)

 

ΝΑ ΚΑΕΙ Ο,ΤΙ ΚΑΙΓΕΤΑΙ.  ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑ ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Παράδεισος ήταν ο πλανήτης πριν αρχίσει να πιστεύει.

Μερικά σπόρια που κρύφτηκαν στο χώμα εσωκλείουν από την ελιά του Πλάτωνα έως τις υπερχιλιετείς σεκόγιες (ΤΟ ΠΥΡ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΟ, ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ και ΜΝΗΜΗ σελ. 68)

 

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ  ΕΙΣΑΙ  ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΓΙΝΕΣΑΙ…

… είναι μια μυστικιστική συνθήκη ισορροπίας σαμανικής προέλευσης που αποδεικνύει τις παγανιστικές φύτρες της «ανθρωπιάς» σου. Κι ας λένε οι φιλόλογοι εκείνα τα ρατσιστικά «άνω – θρώσκω». Ο ίδιος άνθρωπος είσαι που, ενώ χαϊδεύεις το κεφάλι ενός μωρού το πρωί, σαπίζεις τη μάνα του στο ξύλο το βράδυ!..  (σελ. 65)

 

ΚΑΠΟΤΕ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ ΤΗΝ ΠΤΗΣΗ ΜΕ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΦΤΕΡΑ

(Πιο συχνά, με το μακρύ ταξίδι μοιάζει: και χερουβίμ και Αχέροντας… (Η ΠΤΗΣΗ σελ. 25 κι άλλα αποσπάσματα απ’ αυτή τη σελίδα):

Από κει   ΤΟ ΠΡΑΝΕΣ   αναδεικνύεται πιο σκούρο: το πράσινο είναι και ουρανός, και τα χελιδόνια χρωματίζονται με σύννεφα. Κάποιοι ερωδιοί του βαθύ χειμώνα υποκρίνονται την άνοιξη. Τη νύχτα ακούγεται   Η ΒΟΗ    των άστρων και τα νερά λάμπουν σκοτεινά μες στη λάσπη τους. Εκεί θα ήθελα να αλητέψω   ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ    δίχως εμπλοκή – συναισθηματική ή άλλη – με τη ζωή, με τον χρόνο ή με τα πέρατα.   ΤΟ ΠΕΡΑΣ   απεύχομαι (μα πρέπει να μάθω να το αγκαλιάζω). Ειδικά αυτό:   ΤΟ ΠΕΡΑΣ ΕΝ ΠΤΗΣΕΙ·   καλό είναι να συμβεί μες στη σιωπή ή στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι, σαν ένα βλήμα που σφηνώνεται σε ένα στρώμα από αφρό πολυουρεθάνης· θρύμμα της πέτρας και δάκρυ και σπίρτο μαζί.    (ΤΕΛΙΚΑ, δεν διαβάζεται εύκολα αυτή η πεζόμορφη Ποίηση, συμπεραίνει ο Παναγιώτης Χατζημωησιάδης στην κριτική του που αναρτήθηκε στο FRACTAL: «Πολλά και ορμητικά ποτάμια χύνονται εντός της. Το πέλαγός της αμιγώς ποιητικό κομίζει μιαν άλλη αντίληψη για τη σχέση της ποίησης με τη φιλοσοφία και τις επιστήμες… Το εγχείρημα όμως του Λουκόπουλου έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα διάσταση. Ο ποιητικός λόγος, που από αιώνες έχει πάρει διαζύγιο απ’ τις θετικές επιστήμες, συνομιλεί μ’ αυτές, παίζει μαζί τους, αξιοποιεί τις γνώσεις τους και, τελικά τις εγκολπώνεται ανοίγοντας έναν άλλο τρόπο για τη θέασή τους.

Κυριακή , 31 Οκτωβρίου 2021