(μα εγώ πεισματικά σε λέω Ποίημα
Χρησμό που θάλλει και
πορεύεται
Ήλιο που γδύνεται το
φως να χτίσουν τα πουλιά τις εκκλησιές τους…)
Άχραντη θάλασσα, ταπεινά οδηγώ στο κατώφλι σου κοπάδια τραγούδια
Τύλιξέ τα στο φως Ελέησέ τα τον ήχο
σου
Δίδαξέ τα τον πόνο, το φόβο, το
θάρρος, τον έρωτα
Τα μυστικά περάσματα των συμπληγάδων για τις καρδιές των ανθρώπων.
Αύριο σαλπάρουν…
(ΑΠΟΠΛΟΥΣ από τη συλλογή του Αντώνη Λάρδα
ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ, Χίος 2017)
ΣΧΟΛΙΟ Ελένης
Χωρεάνθη:
«Μέσα σε δέκα
στίχους που η διάταξή τους, καθόλου τυχαία, σχηματίζει αρχαϊκό αγγείο, κλείνει
ολόκληρη τη θαλασσινή και τη νησιώτικη οικουμένη με αφοπλιστική ομορφιά και
ποιητική, ποιοτική καθαρότητα...
Με μια αγάπη
ατελεύτητη για τη ζωή δημιουργεί το ποιητικό του σύμπαν αφήνοντας παράμερα τα
όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν»:
Ήσουν τοιχογραφία
ονειρική
σε παιδικό γαλάζιο
ουρανό
κι απόμεινες εξόριστο
φεγγάρι καρφωμένο
σε αποφάσεις κεντρικών
επιτροπών.
Μα εγώ πεισματικά σε
λέω ποίημα
του πάνω κόσμου
περιβόλι… («Β.Ι.Λ.»)
Τα όνειρά μου πουλιά επιστρέφουν από ξενύχτια σε ξένα σώματα.
Πέφτουν εξαντλημένα στα φυλλοκάρδια μου αναζητώντας τροφή και νερό.
Εγώ μοναχά με λίγες ψευδαισθήσεις τα ταΐζω.
Είναι που πρέπει κι αυτό το ξημέρωμα ν’ ανοίξω τη μέρα στα δυο
Κι όπως πάντα να φορτωθώ το φως και το σίδερο
Ανάμεσά σας να ταξιδέψω τον άδοξο δρόμο της συγκατάβασης (ΟΠΩΣ
ΠΑΝΤΑ)
«Οι εικόνες που
δημιουργούν οι στίχοι του είναι απαράμιλλες.
Φυσικό και
ανθρώπινο τοπίο αποτελούν ένα υπέροχο μωσαϊκό με τον συνδυασμό μορφής και
ουσίας:
«Εκεί που
λύνεται κυριολεκτικά η ψυχή του ποιητή και ρέουν οι στίχοι λαγαροί, δυνατοί και
με αποκαθαρμένη τη θλίψη, είναι στο ποίημα ΕΚΛΕΙΨΗ, που αποτελεί την πεμπτουσία
τη ποίησής του.
Το ποίημα αυτό,
πέραν των νοημάτων που περικλείει, αποτελεί και τρανταχτό δείγμα της τέχνης και
της τεχνικής, όσον αφορά τη διάταξη των στίχων και τη μορφή του συγκεκριμένου
ποιητικού κειμένου, αλλά και του συνόλου των ποιημάτων που «φιλοξενούν» οι
ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ» (Ελένη Χωραάνθη):
Ακόμη με ζεσταίνει η μνήμη σας
Ήλιος μέσα στη βαρυχειμωνιά
της μαύρης θλίψης μου.
Ακόμη με χαράζει η μνήμη σας
Αστέρας διάττοντας
Που κάθε βράδυ πέφτει στην καρδιά μου.
Ούτε μπορώ ούτε και θέλω να ξεχάσω
όσα μαζί τολμήσαμε όσα
μαζί αγαπήσαμε
όταν κρατούσαμε στα χέρια
τα αναμμένα κάρβουνα της νιότης
και καίγαμε μικρές φωτιές
τα τρυφερά μας όνειρα
για να βρουν δρόμο οι ξωμάχοι της ζωής
όλοι αυτοί που τώρα τους θυμίζω
τη μουσική που ακόμα στέλνετε
κι ας είστε πια τόσο μακριά
χιλιάδες έτη πένθους σκοτεινού.
(όλα τα παραπάνω ποιήματα είναι από την τέταρτη ποιητική συλλογή του Χιώτη
ποιητή Αντώνη Λάρδα ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ*, εκδόσεις ΑΙΓΕΑΣ 2017)
Προηγήθηκαν οι
συλλογές:
ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ
ΜΑΚΡΙΝΟΙ, Χίος 1966
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΗΣ
ΘΑΛΑΣΣΑΣ, Χίος 1972 και
ΡΑΒΔΟΣΚΟΠΟΣ,
Αθήνα 1983
*ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ:
Σημείωση του ποιητή μας πληροφορεί πως ο όρος
συναντάται σε βιβλίο Θ. Σαρικάκη για
τη Χίο που εκδόθηκε
στη Νέα Υόρκη το 1950, και σημαίνει:
«Αναρραμοί: μικροί λίθοι τιθέμενοι εις
υπάρχον κενόν μεταξύ δύο μεγάλων πετρών».
Λέξη λατινική
μάλλον που την έφεραν στη Χίο Γενουάτες μαζί με το συγκεκριμένο τρόπο κάλυψης μικρών
κενών ανάμεσα σε μεγάλες πέτρες με ανώμαλη επιφάνεια, όπως έκτιζαν τις παλιές
λιθόκτιστες οικοδομές…
Σχολιάζοντας την
ποίηση του Αντώνη Λάρδα η Ελένη Χωρεάνθη
υπογραμμίζει:
«Επιγραμματικός
ως επί το πλείστον και μεθοδικός, κάτοχος του ρυθμού και της αρμονίας, του
μέτρου και της σχέσης των στίχων με την πραγματικότητα, «οδηγεί το κοπάδι των
τραγουδιών» του στην πραγμάτωση ποιητικού έργου, ώστε οι ποιητικοί οραματισμοί
να έχουν αντίκρισμα στην πραγματικότητα…»
(ΣΥΝΕΧΕΙΑ μ’
άλλα σχολιασμένα ποιήματα από την εν λόγω συλλογή του Αντώνη Λάρδα - Art by pawel
kuczynski)
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
ΛΕΓΑΝ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ… (αποσπάσματα)
Δεν ξέραμε ακριβώς τι εννοούσαν
μέχρι που ήρθε η ώρα εμείς κι αυτή
μετωπικά να συγκρουσθούμε
όπως ερχόταν φορτωμένη θάνατο
από τα πέρατα της γης. […]
Τα πρόσωπα μια τραγωδία ολοζώντανη
σπίτι ερείπιο το ίδιο το κορμί τους.
Σέρναν μαζί ετοιμοθάνατα παιδιά
μια δυο φωτογραφίες ακατοίκητες
από την τόση οδύνη ξεβαμμένες. […]
Σε μια κοινή του μέλλοντος Διαθήκη
νέος προφήτης θα κομπάζει πάνσοφος:
Πώς γίνεται κρασί το αίμα
για να γλεντοκοπούν οι νυχτερίδες
Εμείς τουλάχιστον να λέμε στα παιδιά
ολόκληρη την ιστορία. Όχι μισόλογα.
Η ιστορία θα ξανάρχεται και θα ‘ναι
πάντα μες στο αίμα βουτηγμένη.
[αποσπάσματα από το ποίημα ΖΩΕΣ ΣΤΗΝ
ΚΟΛΑΣΗ από τη συλλογή του Αντώνη Λάρδα,
ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ 2017)
ΣΧΟΛΙΟ
ΕΛΕΝΗΣ ΧΩΡΕΑΝΘΗ:
Πέρα από τους αιχμηρούς προβληματισμούς, ο Αντώνης Λάρδας έχει και
ωραίους οραματισμούς και τρυφερές ευαισθησίες που φανερώνονται σε απλά πράγματα
και περιστατικά και σε μοναδικές στιγμές του καθημερινού βίου. Και δεν λείπει
και ο ερωτισμός που ενυπάρχει στα καθημερινά δρώμενα, η ομορφιά που αναδίνεται
από την ποίηση των απλών πραγμάτων. Και ο ποιητής όλα τα έχει βιώσει:
Μόνο μισό φεγγάρι κι η σιωπή
Φωτίζαν τη χαρά μας. […]
Απ’ το μαντρότοιχο έκοψες
κόκκινο αγριολούλουδο να μου χαρίσεις
Στην άκρα ησυχία άκουσα
την πονεμένη του φωνούλα
όταν το χώριζες από τη μάνα του. (ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ)
Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ
ΠΟΛΟΥΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ: τον Έρωτα και το
Θάνατο (και αντίστροφα)
«Υπάρχει παντού και
πάντα ένα άλλο πρόσωπο με το οποίο διαλέγεται μέσα στον ποιητικό μονόλογό του
και στο οποίο κατά κανόνα απευθύνεται και το καθιστά ενήμερο αυτών που υπήρξαν
κοινά μεταξύ τους και αυτών που έχει βιώσει μόνος του μετουσιωμένα σε ποίηση. Και
πάντα με το χαμόγελο στα φριγμένα από την αγωνία και το πάθος για έρωτα και για
ζωή χείλη. Σε τελευταία, σύντομη ανάλυση, οι Αναρραμοί του Αντώνη Λάρδα είναι
μια συνομιλία με το παρελθόν που στοιχειοθετεί συμβόλαιο - υποθήκη του
μέλλοντος» (Ελένη Χωρεάνθη):
Τυλιγμένος καπνισμένα συνθήματα
λαμποκοπά νοσταλγία.
Σίδερο ακόμα δεν τον σκέπασε
δεν δέχεται καμιά χρεοκοπία
Χαμογελά σιβυλλικά
άλλων καιρών τους χάρτες
ξεδιπλώνει
κι οριοθετεί απειλητικά νέα πεδία μάχης. (ΧΑΜΟΓΕΛΑ)
«Όσο δυσοίωνο κι αν
είναι το Αύριο, ο ποιητής δεν καταθέτει τα αήττητα όπλα, την ευαισθησία και το
χαμόγελο. Κοιτάζει πάντα με αισιοδοξία προς το μέλλον, το δικό του και των
άλλων…» (Ελένη Χωρεάνθη)
(εκτός σχεδίου) ΣΗΜΑΝΕ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ Ο ΣΑΛΠΙΚΤΗΣ Σ’ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΜΕΣ ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ (Αντώνης Λάρδας)
Η
ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΜΟΥ ΘΑΜΠΩΣΕ ΤΗΝ ΚΟΥΒΑΛΩ ΤΡΟΜΑΓΜΕΝΗ περίλυπη σαν
παλιό αυτοκόλλητο σύνθημα στο τζάμι της ψυχής μου (ΑΝΑΠΑΥΣΗ) Θα σκαρφαλώσω μες τον ποταμό που πάει ανάποδα
και ρέει προς τα πάνω!.. Ακόμα μια φορά πονώ μα επιστρέφω ετοιμοπόλεμος. Σ’
άγνωστες κορυφές θα συγκρουστώ όπως σου έχω υποσχεθεί κι άλλη φορά με το κενό
του κόσμου!.. (ΕΤΟΙΜΟΠΟΛΕΜΟΣ από τη συλλογή του Αντώνη Λάρδα ΑΝΑΡΡΑΜΟΙ)
Στίχοι Εικονολάτρες
Φωτογραφία Λεξιθήρας και τρέχα γύρευε από μηχανής αμφισημίες στο εκκύκλημα της
Σιωπής τους – αντιγραφή και επικόλληση σε ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ και τοίχους ηλεκτρονικούς…
Τι δίψα για μπουρλότο είναι αυτή Θεέ μου!